Årsaka er prosaisk nok, forklarer han:
– l privatlivet mitt har eg jo plutseleg vorte eigar av eit slikt småbruk i Trysil. Når ein plutseleg får ein slik eigedom å forvalte og ta vare på, så må ein vere der litt og passe på det, seier Odd Nordstoga om korleis ideen til «Inn i skogen» kom til.
– Det ein heilt annan plass i landet enn eg kjem frå og alle knyter meg til. Eg tenkte at dette kunne eg bruke til noko – det er litt nytt. Du bruker jo det rundt deg i livet til å lage låtar og musikk. Det gjer i alle fall eg. Det var ein ny ting, som eg fekk inn i livet og som eg måtte prøve å bake inn i verktøykassa mi som låtskrivar.
Han kom med ein kommentar til manageren då han hadde laga den første låten til plata. «Alt slik det var laga» kom som singel i januar, etter å ha vore å høyre i NRK-serien «Fotobonden», og handla om å gå inn i ein skog og gjere refleksjonane sine.
– På spøk sa eg «eg føler at eg er inne på eit spor her no», og foreslo at eg kunne gjennomføre eit heilt plateprosjekt som vi kalla «Inn i skogen». Men så vart det berre slik, sa han, tilsynelatande noko forundra.
Odd Nordstoga lét ein skitur inspirere ein av låtane, det han kallar ein slags oppdatert nyversjon av Margrethe Munthe sin «Jeg snører min sekk, jeg spenner mine ski» for moro skuld. – I to timar gjekk eg rundt, ein ganske lang tur, og forska på kva slags ord som spegla dei ulike lydane i skigangingen – det asymmetriske treskeverket du er når du går på ski. Den handlar ikkje om noko høgt eller djupt eller alvorleg, men eg er ganske nøgd med han likevel.
FOTO: Ignat Wiig / Universal NTB kultur
Spart milliardar
Han smiler litt skrått og tilstår gjerne:
– Eg er ikkje blant dei artistane som bruker minst naturmetaforar i låtane mine akkurat. For eg synest at naturen tek omsyn til mennesket og sinnsstemningar på ein smått fantastisk måte. Du kan bruke han til å seie noko som kjennest sant og ekte om det å vere menneske og det å leve. Og er du deprimert ein dag, er det nesten lettare å forklare det med eit naturfenomen enn eit latinsk uttrykk frå legevitskapen.
Han kjem inn på songen «Godt nok». Som handlar om kor fantastisk det kan vere å tenkje «eg er her med deg og det er godt nok», ifølgje opphavsmannen.
– Det å lage ting som tilsynelatande er enkelt og lett og overflatisk, kan likevel bety noko djupare. Men eg liker ikkje å trykkje det inn, det får liggje i underteksten. «Godt nok» er eit godt uttrykk, eg har tenkt å lage ein song med den tittelen i mange år, seier han og dreg bakgrunnshistoria.
– I fjella i Vinje ligg ei hytte kalla Godt Nok, som vart set opp av bonden Olav Vesaas. Dei bygde ei fangsthytte til jakt og fiske, det var enkel standard og skulle ikkje vere overmåte, og då fekk ho det namnet. Det uttrykket er bra. Tenk på i dag, der vi snakkar så mykje om korleis vi «skal vidare», «berre førsteplass er bra nok», og pila skal peike oppover i heile menneskelivet, anten det er dama di, bilen din eller yrkeslivet. Mount Everest er liksom målet for alle. Eg trur ein kunne spart milliardar på utgifter til psykolog og gjort samfunnsborgarane mykje lykkelegare, om kulturen vår litt oftare handla om at det var «godt nok», seier Nordstoga.
«Inn i skogen» er spelt inn heime hos Odd Nordstoga, og med han sjølv som produsent. Musikarar er Torstein Lofthus, Tor Egil Kreken, Håkon Aase, Alexander Petterseb Sigrid Aase og David Wallumrød. FOTO: Universal Music / NTB kultur
Glad i å kose seg
Det same gjeld det vesle, gamle småbruket i Trysilskogen.
– Eg har tenkt mykje på det med denne plassen. Kona mi ville overta, den var frå familien hennar. Eg er gemalen og nissen på lasset. Det er jo draumen – eit lite småbruk i skogen. Men det er ikkje noka kjempeutsikt, det er ikkje noko vatn rett i nærleiken. Men det er godt nok.
På Stenrud, som det heiter, går han turar til fots og på ski.
– Det eg bruker mest tid på å er å hogge og sage ved. Og på å kose meg – eg er glad i å kose meg. God mat! Ta badstove – det er ein av attraksjonane.
Han har hatt nokre låtskrivarøkter der òg, han drog opp i januar åleine for å skrive. Det vart det nokre skisser av. Nordstoga vil gjerne ta eit atterhald om «å ikkje bli framstilt som ein sånn tullete, naturromantisk fyr», før han held fram:
– Naturen rundt deg har eit uttrykk, som ein tilstand – ein modus, som du kan få kunst ut av. Du forstår kvifor kunstnarane drog til ulike stadar for å måle ulike naturuttrykk. Skogen og naturen i Trysil er tyngre, meir vidstrekt og mektig, enn Vest-Telemark som er lettare og meir open med småkollene sine opp mot snaufjellet. Det gir avtrykk på personlegdommen din, kva du veks opp med av natur rundt deg, trur han.
Produserte sjølv
For første gong har Odd Nordstogaprodusert heile albumet sjølv, etter å ha jobba med produsent i store delar av platekarrieren.
– Det vart eit dogme at eg skulle lage han sjølv, heime i huset mitt, som fekk farge det med min eigen palett. Dit kom musikarane mine. Trommelyden vart slik vi kunne få han til heime. Eg har ikkje flygel, men eit ganske bra piano. Denne gongen var det eg sjølv som avgjorde om det var bra nok eller ikkje, fortel han – og trekkjer trådane tilbake i tid.
– Då eg laga musikk i starten av karrieren, og gjorde «Jul i svingen», laga vi han heime. Og putta Ingebjørg Bratland med mikrofon inn på soverommet til barna mine, for der var mykje dyner og puter. Vi brukte det vi hadde. Som unge og nye i bransjen var vi uredde og ikkje så ærbødige, litt respektlause. Det var så mykje energi og moro i å bruke det ein hadde sjølv.
Han ville også vakte på «Inn i skogen»-tankegangen.
– Eg hadde ein idé og ei retning lydmessig. Det er mykje akustisk her. Det ville eg ta vare på – og då er det kjekt å vere den einaste mannen på vakt: Då er det du som bestemmer alt!
Han synest det var ei vitamininnsprøyting, og moro attpå, å jobbe på denne måten. Men så tilstår han at han er litt nervøs for kritikkane.
– Hatar folk denne plata, har eg ingen å skulde på.