Butikknæringa er lei av forfall og helsefare på Saudahjørnet»: – Nå er det nok!

Laurdag skjedde det igjen. Brannvesenet måtte sperre av fortaua rundt Saudahjørnet». Denne gong var det stormen Amy som røska i det raude butikk- og leilegheitsbygget og sendte bølgeblekk og teglstein til alle kantar. Naboar og brannmannskap rydda etter beste evne, men tilbake står bygget, nok ein gong sperra av på ubestemt tid.

Då Amy hadde vendt nasen mot aust og den verste vinden hadde løya, gjekk brannvesenet opp i med kranbil for å sjekke tilstanden på bygget. Det blei bestemt å halde sperringane ståande. Det er ikkje trygt å ferdast ved bygget.

– Stormen øydela nok ein del på taket, og det er ein del lause ting på taket. Derfor vurderer vi det sånn at fortaua rundt bygget skal vere sperra av inntil vidare, seier brannsjef Inge Seim til Ryfylke.

At Saudahjørnet nå igjen er omkransa av sperreband, murpuss og knust skifer, har fått mange næringsdrivande i sentrum til å seie at nok er nok. Nå ber dei kommunen ta affære.

– Burde ikkje vere

Leiar i Sauda Handelsforening, Linn Adelsten Handeland, seier til Ryfylke at det er ein fortvilt situasjon, som har vore tema i foreininga fleire gonger.

– Eg synest ikkje noko om dette i det heile tatt. Dette er noko av det første ein ser når ein kjem inn i sentrum, og det er ikkje dette inntrykket vi ønsker at folk får når dei kjem hit. Eg har sagt til mine barn at dei må gå på den andre sida av vegen forbi det bygget, fordi eg er redd dei skal få noko i hovudet, seier ho til Ryfylke.

Adelsten Handeland fortel at tilstanden på bygget er eit trist syn, men at dette inntrykket blir forsterka av butikkvindauga, der nedstøva utstillingsdokker og gamle klede ligg vilkårleg strødd. Det er visuelt tydeleg at butikken ikkje har vore i drift på fleire år.

– Det hadde i alle fall hjelpt litt om butikkvindauga hadde blitt rydda eller dekt til på nokon måte. Slik det er i dag, burde det ikkje vere, seier ho.

– Ei slagmark»

Ein av butikkeigarane som nå seier ifrå, er Sissel Teig, som driv Sauda Maling og Interiørservice, like over vegen frå Saudahjørnet. Ho fortel at ho sjølv var med på å rydde opp då delar av taket ramla ned frå Saudahjørnet laurdag.

– Det toppa seg då eg såg kva som kom ned frå taket på laurdag. Store stålplater, takstein og lekter. Tidlegare i år opplevde eg at murpuss falt ned frå fasaden, rett etter at ei mor passerte med barnevogn. Det kunne gått skikkeleg galt. Dette bygget er ikkje bare stygt, det er også direkte farleg for forbipasserande, seier ho.

Ho skildrar også utstillingsvindauga på den nedlagte klesbutikken som ei slagmark», med falma klede, øydelagde vindauge og velta utstillingsdokker.

– For oss som driv butikk i sentrum og legg både tid og pengar i å halde det fint og innbydande, kjennest dette utruleg urettferdig. Vi maler, pussar opp og fornyar vindaugsutstillingane våre fleire gonger i året for å skape liv og trivsel i sentrum. Likevel ser eg at forbipasserande ikkje stoppar opp for å sjå vår utstilling, men på dei daue» utstillingsdokkene i vindauget til Saudahjørnet. Dette bygget ligg midt i indrefiléten» av Sauda, langs den nasjonale turistvegen. Dei bremser faktisk ned for å sjå på det synet. Eg håpar eigaren tar dette på alvor. Dette handlar ikkje bare om estetikk, men om tryggleik, stoltheit og omdømmet til vårt sentrum, seier ho til Ryfylke.

– Trekk ned inntrykket

Renate Thingbø er eigar av butikken Det Gule Hus, som også har ansvaret for turistinformasjonen i Sauda. Ho seier at det forfalne bygget Brugata 19 er til stor sjenanse for byen. Ikkje minst sett i eit destinasjonsperspektiv.

– Dette er til sjenanse både for turistar, fastbuande og dei som driv med butikkar i sentrum. Eg tenker på kor godt vi merka det då kommunen sette ut blomar i sentrum i sommar. Det løfta heile sentrum med ein gong, og skapte flott stemning. På motsett måte trekk dette bygget ned inntrykket ein får av byen, seier ho.

Det synet deler Gunn Karin Bastlien og Merete Espevik som driv butikken Fabel, vis a vis Saudahjørnet.

– Først og fremst er det tryggleika rundt dette som bekymrer oss. Vi tenker det er skjemmande med tanke på utsjånad å ha eit slikt bygg i sentrumet vårt, midt i ei inn- og utfartsgate, skriv dei i ein e-post til Ryfylke.

– Hundrevis av turistar

Butikkeigarane på Companiet, Åse Marie og Kjetil Aartun, er nærmaste naboar til Saudahjørnet. Kjetil Aartun fortel til Ryfylke at mange saudabuar og næringsdrivande i sentrum har jobba med å rydde opp etter stormens herjing laurdag.

– Det gjeld dessverre ikkje alle. Det sit langt inne å klage på naboen, men nå begynner det å gå for langt. Vi på Companiet har jobbet og stått på i vår butikk i fleire år, og vi har forklart for hundrevis av turistar kvifor ingenting blir gjort på Saudahjørnet, fortel han.

Dette svarar Sauda kommune

Sauda kommune opplyser at dei på kort sikt vil iverksette tryggingstiltak i området ved Brugata 19, men lovar ikkje varige tiltak.

Ryfylke har kontakta kommunalsjef næring, samfunn og kultur i Sauda kommune, Roger Birkeland, for å få svar på kva kommunen vil vurdere av tiltak som gjeld Brugata 19.

– Er næringsdrivande i sentrum nøydde å innfinne seg med at eit bygg i sentrum står og forfell utan at noko blir gjort?

– Næringsdrivande i sentrum har ingen heimel i lovverket til å pålegge kvarandre å vedlikehalde eigne bygg. Det er kommunen som eventuelt må følge opp slike forhold. Dersom næringsdrivande eller andre opplever at eit bygg er til sjenanse, eller utgjer ein sikkerheitsrisiko, kan dei henvende seg til kommunen for å oppfordre til at gjeldande regelverk blir handheva, seier Birkeland.

– Kva mulegheiter har kommunen til å gjere noko med situasjonen?

– Kommunen har i enkelte tilfelle heimel i plan- og bygningslova til å gripe inn mot bygg som ikkje blir tilstrekkeleg vedlikehalde. Det gjeld særleg der det er fare for liv og helse, eller der bygninga medfører vesentleg ulempe eller fare for skade på personar, eigedom eller miljø. Dersom bygget har særskild bevaringsverdi, kan kommunen også gi pålegg om utbetring av omsyn til bevaringa.

– Kor stort tolmod har kommunen i denne saka, og vil kommunen foreta seg noko på kort eller lang sikt?

– Når det gjeld bygg som utgjer ein fare for liv og helse, eller inneber vesentleg risiko for skade på personar, eigedom eller miljø, følger Sauda kommune slike saker opp. På kort sikt vil kommunen iverksette aktuelle tiltak for å ivareta tryggheita i området. Sauda kommune er generelt opptatt av å ha eit levande og trygt sentrum som framstår vedlikehalde og innbydande. Når det gjeld eventuelle tiltak på lengre sikt, må det gjerast nærmare vurderingar før kommunen kan ta stilling til dette, avsluttar Birkeland.